Hàm tiền chỉnh nha là gì? Khi nào cần đeo?
- Bác sĩ Cao Hữu Duy
- 14 thg 4
- 5 phút đọc
Sau một quá trình dài và kiên trì với niềng răng, ngày chiếc niềng được tháo ra chắc chắn là một khoảnh khắc đầy hạnh phúc và tự tin với nụ cười rạng rỡ. Tuy nhiên, hành trình chỉnh nha vẫn chưa kết thúc tại đây. Để duy trì kết quả thẩm mỹ và chức năng đã đạt được, một khí cụ quan trọng khác sẽ đồng hành cùng bạn trong giai đoạn tiếp theo: hàm tiền chỉnh nha, hay còn gọi là hàm duy trì. Vậy hàm tiền chỉnh nha là gì và tại sao bác sĩ lại dặn bạn đeo nó trong một khoảng thời gian nhất định? Hãy cùng Bác sĩ niềng răng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Hàm tiền chỉnh nha là gì?
Hàm tiền chỉnh nha là một loại khí cụ được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân sau khi đã hoàn tất quá trình điều trị chỉnh nha bằng mắc cài hoặc các phương pháp khác. Mục đích chính của hàm tiền chỉnh nha là giữ cho răng ở vị trí mới đã được sắp xếp, ngăn chặn tình trạng răng dịch chuyển trở lại vị trí ban đầu.
Trong quá trình chỉnh nha, răng và các cấu trúc xung quanh như xương ổ răng và dây chằng nha chu đã trải qua những thay đổi đáng kể để di chuyển răng đến vị trí mong muốn. Sau khi niềng răng được tháo ra, các cấu trúc này vẫn chưa hoàn toàn ổn định và có xu hướng trở về trạng thái ban đầu. Đây là lý do tại sao việc sử dụng hàm tiền chỉnh nha lại vô cùng quan trọng.
Các loại hàm tiền chỉnh nha phổ biến
Hiện nay có hai loại hàm tiền chỉnh nha chính được sử dụng rộng rãi:
Hàm duy trì cố định: Đây là loại hàm được gắn cố định vào mặt trong của răng, thường là ở hàm dưới và đôi khi ở hàm trên. Hàm duy trì cố định thường là một sợi dây kim loại mảnh được dán vào mặt trong của các răng cửa. Ưu điểm của loại hàm này là không cần bệnh nhân phải nhớ đeo và tháo ra, đảm bảo răng được giữ ổn định liên tục. Tuy nhiên, việc vệ sinh răng miệng với hàm duy trì cố định có thể phức tạp hơn một chút, đòi hỏi người đeo phải sử dụng chỉ nha khoa và các dụng cụ vệ sinh răng miệng chuyên dụng.
Hàm duy trì tháo lắp: Loại hàm này có thể được tháo ra và đeo vào một cách dễ dàng. Có hai dạng hàm duy trì tháo lắp phổ biến:
Hàm Hawley: Đây là loại hàm truyền thống, được làm từ một nền nhựa acrylic vừa vặn với vòm miệng và các móc kim loại ôm quanh răng để giữ chúng ở đúng vị trí. Hàm Hawley có ưu điểm là chắc chắn, bền bỉ và có thể điều chỉnh được. Tuy nhiên, tính thẩm mỹ của nó không cao bằng các loại hàm duy trì khác.
Hàm duy trì trong suốt (Clear Retainers): Loại hàm này được làm từ nhựa trong suốt, ôm sát vào bề mặt răng tương tự như máng niềng răng trong suốt. Ưu điểm lớn nhất của hàm duy trì trong suốt là tính thẩm mỹ cao, gần như không ai nhận ra bạn đang đeo hàm. Ngoài ra, nó cũng khá thoải mái khi đeo. Tuy nhiên, loại hàm này có thể kém bền hơn hàm Hawley và có thể bị ố màu theo thời gian.
Tại sao cần phải đeo hàm tiền chỉnh nha?
Việc đeo hàm tiền chỉnh nha đóng vai trò then chốt trong việc duy trì kết quả chỉnh nha. Nếu không đeo hàm duy trì theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, răng có nguy cơ cao bị dịch chuyển trở lại vị trí ban đầu, hay còn gọi là tái phát. Điều này đồng nghĩa với việc bạn đã bỏ ra nhiều thời gian, công sức và chi phí cho quá trình niềng răng nhưng lại không duy trì được kết quả lâu dài.
Tái phát có thể xảy ra ở nhiều mức độ khác nhau, từ những dịch chuyển nhỏ không đáng kể đến những thay đổi lớn làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khớp cắn. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể cần phải trải qua một đợt điều trị chỉnh nha khác để khắc phục tình trạng tái phát.
Bác sĩ dặn đeo hàm tiền chỉnh nha trong bao lâu?
Thời gian đeo hàm tiền chỉnh nha sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và được bác sĩ chỉnh nha chỉ định dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm:
Mức độ phức tạp của ca chỉnh nha ban đầu: Những trường hợp răng lệch lạc nhiều hoặc có các vấn đề về khớp cắn phức tạp thường cần thời gian duy trì lâu hơn.
Độ tuổi của bệnh nhân: Ở trẻ em và thanh thiếu niên, xương hàm vẫn đang phát triển, do đó thời gian duy trì có thể ngắn hơn so với người lớn.
Loại hàm tiền chỉnh nha được sử dụng: Hàm duy trì cố định thường được đeo trong thời gian dài hơn so với hàm tháo lắp.
Sự tuân thủ của bệnh nhân: Việc đeo hàm đúng và đủ thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ là yếu tố then chốt quyết định thời gian duy trì.
Thông thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân đeo hàm duy trì toàn thời gian (24/24, trừ khi ăn uống và vệ sinh răng miệng) trong khoảng vài tháng sau khi tháo niềng. Giai đoạn này rất quan trọng để răng và các cấu trúc xung quanh ổn định ở vị trí mới.
Sau giai đoạn đeo hàm toàn thời gian, bác sĩ sẽ giảm dần tần suất đeo hàm. Hầu hết các trường hợp sẽ chuyển sang đeo hàm vào ban đêm trong một khoảng thời gian dài hơn, thậm chí có thể là suốt đời. Việc đeo hàm vào ban đêm giúp duy trì sự ổn định của răng và ngăn ngừa những dịch chuyển nhỏ có thể xảy ra theo thời gian.
Hàm tiền chỉnh nha là một phần không thể thiếu trong quá trình điều trị chỉnh nha. Việc hiểu rõ về tầm quan trọng của hàm duy trì và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp bạn bảo vệ nụ cười hoàn hảo đã đạt được sau bao nỗ lực. Hãy nhớ rằng, đeo hàm tiền chỉnh nha không chỉ là một bước cuối cùng mà là một cam kết lâu dài để duy trì một hàm răng đều đẹp và khỏe mạnh.
Komentari