Đeo hàm duy trì sau khi niềng răng loại nào tốt nhất?

Sau một hành trình kiên trì với niềng răng, chịu đựng những cảm giác khó chịu ban đầu và tuân thủ nghiêm ngặt chế độ chăm sóc, cuối cùng bạn cũng đã đạt được nụ cười mơ ước với hàm răng thẳng đều, cân đối. Tuy nhiên, niềm vui này chưa trọn vẹn nếu bạn bỏ qua một bước cực kỳ quan trọng: đeo hàm duy trì.

Nhiều người lầm tưởng rằng khi tháo niềng là đã xong. Sự thật là răng có xu hướng dịch chuyển về vị trí ban đầu (hiện tượng tái phát – relapse) nếu không có lực giữ cố định. Hàm duy trì chính là "người hùng thầm lặng", giúp răng ổn định tại vị trí mới, đảm bảo kết quả niềng răng bền vững theo thời gian. Nhưng câu hỏi đặt ra là: đeo hàm duy trì loại nào là tốt nhất hiện nay?

Thực tế, không có một loại hàm duy trì nào được coi là "tốt nhất tuyệt đối" cho tất cả mọi người. Lựa chọn loại hàm duy trì phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng răng miệng ban đầu, phương pháp niềng răng đã sử dụng, thói quen sinh hoạt của bệnh nhân và khuyến cáo cụ thể từ bác sĩ niềng răng. Tuy nhiên, chúng ta có thể tìm hiểu về các loại hàm duy trì phổ biến nhất hiện nay để có cái nhìn tổng quan.

Có hai nhóm hàm duy trì chính: hàm duy trì tháo lắp và hàm duy trì cố định.

1. Hàm Duy Trì Tháo Lắp

Đây là loại hàm mà bạn có thể tự tháo ra lắp vào. Sự linh hoạt này mang lại nhiều tiện ích nhưng cũng đòi hỏi ý thức tự giác cao từ người đeo. Có hai dạng phổ biến trong nhóm này:

• Hàm Duy Trì Hawley:

  • Mô tả: Đây là loại hàm duy trì "kinh điển", đã xuất hiện từ rất lâu. Cấu tạo gồm một nền nhựa ôm sát vòm miệng hoặc mặt trong răng và một dây kim loại chạy phía trước răng cửa. Dây kim loại này có thể được điều chỉnh nhẹ nhàng bởi bác sĩ.

  • Ưu điểm: Bền, dễ dàng điều chỉnh (bởi bác sĩ) nếu có sự dịch chuyển nhẹ, cho phép mặt nhai của răng chạm vào nhau tự nhiên, vệ sinh hàm tương đối dễ dàng (khi tháo ra).

  • Nhược điểm: Kém thẩm mỹ do có dây kim loại lộ ra ngoài, ban đầu có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến phát âm, dễ bị mất hoặc hỏng nếu không bảo quản cẩn thận, đòi hỏi người đeo phải có ý thức tự giác đeo đủ thời gian theo chỉ định.

• Hàm Duy Trì Trong Suốt (Essix Retainer / Vivera Retainer):

  • Mô tả: Đây là loại hàm duy trì hiện đại và được ưa chuộng nhất hiện nay nhờ tính thẩm mỹ cao. Chúng được làm từ nhựa dẻo trong suốt, đúc theo khuôn răng của từng người, ôm sát toàn bộ cung răng. Vivera là một thương hiệu hàm duy trì trong suốt của Align Technology (công ty sản xuất Invisalign).

  • Ưu điểm: Gần như vô hình khi đeo, thẩm mỹ cao, thoải mái hơn Hawley, ít ảnh hưởng đến phát âm, ôm sát răng nên giữ vị trí rất tốt nếu được đeo đúng cách.

  • Nhược điểm: Kém bền hơn Hawley (dễ bị nứt, vỡ sau một thời gian sử dụng), có thể bị ố màu nếu không vệ sinh kỹ hoặc sử dụng đồ uống có màu, cần tháo ra khi ăn uống (dễ bị quên hoặc làm mất), có thể bị biến dạng nếu tiếp xúc với nhiệt độ cao, phủ lên mặt nhai của răng.

Hàm duy trì tháo lắp

2. Hàm Duy Trì Cố Định (Bonded Retainer / Fixed Retainer)

• Mô tả: Khác với hàm tháo lắp, loại này được gắn cố định vào mặt trong của một nhóm răng (thường là 4-6 răng cửa hàm dưới, đôi khi là hàm trên) bằng keo dán nha khoa chuyên dụng. Nó là một đoạn dây kim loại mỏng hoặc sợi composite.

• Ưu điểm: Không đòi hỏi ý thức tự giác đeo của bệnh nhân (vì nó luôn ở đó), rất hiệu quả trong việc ngăn chặn sự dịch chuyển của nhóm răng được gắn cố định, hoàn toàn không lộ ra ngoài nên thẩm mỹ tuyệt đối.

• Nhược điểm: Khó khăn hơn trong việc vệ sinh răng miệng, đặc biệt là dùng chỉ nha khoa (cần dùng chỉ luồn chuyên dụng), có nguy cơ tích tụ mảng bám và vôi răng nếu không vệ sinh kỹ, dây cung có thể bị bung hoặc gãy đòi hỏi phải đến nha sĩ gắn lại kịp thời, chỉ giữ được vị trí của nhóm răng được gắn, không có tác dụng với răng hàm phía sau.

Hàm duy trì cố định

Xem thêm: Răng đã lấy tủy có niềng được không?

Vậy, Loại Nào Là "Tốt Nhất"?

Như đã nói, không có câu trả lời chung cho tất cả. "Tốt nhất" là loại phù hợp nhất với tình trạng cụ thể và lối sống của bạn, dựa trên sự tư vấn của bác sĩ chỉnh nha.

• Hàm Hawley: Thường được chỉ định cho những trường hợp cần điều chỉnh nhẹ sau khi tháo niềng hoặc khi bác sĩ muốn răng có không gian để "lún" tự nhiên.

• Hàm Trong Suốt: Lý tưởng cho những người đề cao tính thẩm mỹ và có ý thức tuân thủ tốt việc đeo hàm. Phù hợp với hầu hết các trường hợp sau niềng răng mắc cài hoặc Invisalign.

• Hàm Cố Định: Là lựa chọn tuyệt vời cho những bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao ở răng cửa (ví dụ: răng cửa bị xoay nhiều ban đầu), hoặc những người không thể đảm bảo việc đeo hàm tháo lắp đủ thời gian.

Hàm duy trì không phải là một lựa chọn, mà là một bước bắt buộc sau khi kết thúc quá trình niềng răng để bảo toàn kết quả. Thay vì tìm kiếm loại hàm "tốt nhất" theo lời đồn, hãy tìm hiểu kỹ về các loại phổ biến và quan trọng nhất là thảo luận thật kỹ với bác sĩ chỉnh nha của bạn. Bác sĩ sẽ là người đưa ra lời khuyên chính xác nhất dựa trên tình trạng răng miệng và kế hoạch điều trị cụ thể của bạn.

Hãy nhớ rằng, sự đầu tư vào hàm duy trì chính là sự đầu tư vào nụ cười thẳng đều mà bạn đã vất vả để đạt được. Đeo hàm duy trì đúng cách và đủ thời gian là chìa khóa để giữ vững nụ cười hoàn hảo ấy trọn đời!